Één van de bekendmakingen van de Duitsers in Gemert na de inval
Hoe oud was U toen de oorlog begon?
Eens even denken.. Toen was ik 7 jaar in 1940.
Was er veel paniek op school toen de oorlog uitbrak?
In het begin minder maar, naderhand wel. We woonden achteraan in Gemert en moesten samen met alle andere kinderen naar het Ridderplein (in die tijd Borretplein). We leken wel op een soort krijsgevangenen. Het was heel eng. Toen is het verschillende weken geen school geweest. Wij vonden dat natuurlijk niet zo erg. Juist fijn. En toen we weer naar school gingen werd onze school De Komschool ingenomen en kregen we les bij mensen thuis in de woonkamer.
Toen de oorlog in Nederland was uitgebroken, heeft U en Uw familie toen veel voedsel ingeslagen?
Nee, daar kregen wij de kans niet voor want, we werden overvallen door de Duitsers. We kregen wel een voedselkaart waarmee je boter of brood kon kopen. In een bepaalde hoeveelheid.
Nee, wij hier in Gemert hebben geen honger geleden. Je kon ook bij de boeren extra voedsel kopen maar dan voor geld. In de steden hebben ze veel meer honger geleden, want daar waren niet zo veel boeren als hier.
Heeft U veel meegekregen van het verzet of zat U er zelf in?
Nee, maar er zaten wel onderduikers bij ons. Overdag waren ze gewoon bij ons binnen en s nachts sliepen ze in de tuin of in de schuilkelder in de tuin. Er waren ook veel joodse mensen die wij kende en zij zaten ook ondergedoken. Ik kende wel joden. We speelden best veel met joodse kinderen. En er schuilden ook mensen bij ons thuis, maar dat waren geen joden, maar mensen die schrik hadden om in Duitsland te moeten gaan werken.
Verzetsmensen pleegden aanslagen op Duitsers en NSBers. Toen is er een keer een NSBer vermoord op de Beeksedijk. Dat was denk ik wel ongeveer de bekendste.
Wat waren nou precies NSBers?
Dat waren gewoon Nederlanders die voor de Duitsers werken. Zoals onze buurman. Hij kreeg geld van de Duitsers als hij dingen deed. Zoals uitzoeken waar joodse mensen ondergedoken zaten en het doorgeven aan de Duitsers. Eigenlijk had ik niet eens echt een hekel aan hen. Maar ze werden wel nagekeken en met hun kinderen speelde niemand meer. Maar ik zelf was daar eigenlijk nog te klein voor.
Waren jullie bewonderd van alle wapens, tanks enz., en als jullie wat vonden wat deden jullie er dan mee?
We hebben genoeg wapens gevonden zoals handgranaten. We gooiden de handgranaten in de rivier. Maar dat was pas op het einde van de oorlog.
Hoe reageerde de bevolking en U op de bevrijding?
De Engelsen en Amerikanen kwamen binnen vallen en schoten best veel huizen kapot en gooiden granaten om de Duitsers te verjagen. Toen wisten we dat we bevrijd waren. Het was groot feest. We gingen naar het Ridderplein. Daar werd gezongen en feest gevierd. En veel lekkere dingen gegeten zoals chocola enz.
Was het een grote opluchting?
Ja, dat kun je wel zeggen.
Gemert, oktober 2006
Tekst: Freek van Berlo & Frank Brouwers
Geen opmerkingen:
Een reactie posten